آزمون رشد اجتماعی وایلند
برگردان به فارسی: محمد تقی براهنی
Doll‚ 1953
مقیاس رشد اجتماعی
از تواد تا یک سالگی
1. قیل و قال می کند و می خندد.
2. سرش را در حالت تعادل نگه می دارد.
3. اشیای نزدیک را چنگ می زند.
4. به افراد آشنا گرایش نشان می دهد.
5. می غلتد.
6. دست خود را به طرف اشیای نزدیک دراز می کند.
7. بدون آن که در کنارش باشند، خود را سرگرم می کند.[ بدون توجه به دیگران]
8. بدون کمک می تواند بنشیند. [مدت یک دقیقه]
9. سعی می کند بلند شود.
10.با خود حرف می زند و صداها را تقلید می کند.[ ادای حرف زدن در می آورد]
11.با کمک دیگران می تواند از لیوان چیزی بنوشد. [بدون آن که زیاد بریزد]
12.روی کف اتاق، دور خود حرکت می کند.
13.اشیا را با شست و انگشتان دست خود، می گیرد.
14.سعی می کند توجه دیگران را جلب کند. [با صدا یا فعالیت حرکتی]
15.بدون کمک دیگران می ایستد.
16.آب دهانش جاری نمی شود.
17. دستورهای صادره مخصوص سنش را انجام می دهد [ مثلا وقتی پیدایش می کنند، فاصله کوتاهی را طی می کند و به طرف منبع صدا می دود]
از سن یک تا دو سالگی
1. بدون کمک دیگران، در اتاق راه می رود [بدون هدف بخصوصی]
2. با مداد یا ماژیک خط می کشد و علامت می گذارد.
3. غذا را می جود.
4. جوراب های خود را در می آورد [جوراب های شل و راحت- بیشتر در جوامع غربی قابل توجه است.]
5. اشیا را با دیگران رد و بدل می کند.
6. موانع کوچک را از میان بر می دارد.
7. اشیایی را که با آنها آشنایی دارد، می آورد یا می برد.
8. بدون کمک دیگران، از فنجان چیزی می نوشد.
9. دیگر کالسکه بچه برای او جالب و جذاب نیست.
10.با کودکان دیگر بازی می کند.
11.با قاشق غذا می خورد.
12.در خانه و یا حیاط پرسه می زند.
13.مواد قابل خوردن را تشخیص می دهد.
14.نام اشیای معمولی را به کار می برد.
15.بدون کمک دیگران، از پله ها بالا می رود.
16.آدامس و شکلات را از داخل جلد کاعذی شان، در می آورد.
17.با جمله های کوتاه و ساده، حرف می زند.
از سن دو تا سه سالگی
1. نیاز به توالت رفتن را اعلام می کند.
2. نوع سرگرمی خود را شخصا انتخاب و خود را سرگرم می کند.
3. کت یا لباس خود را در می آورد.
4. در هنگام غذا خوردن نمی تواند از چنگال استفاده کند.
5. بدون کمک دیگران، برای خود آب می آورد.
6. دستهای خود را با حوله یا دستمال، خشک می کند.
7. خود را از خطرهای ساده دور نگه می دارد.[ دور شدن از آتش، کنار کشیدن خود از پلکان]
8. بدون کمک دیگران، کت یا لباس خود را می پوشد.
9. با قیچی چیزی را می برد.
10.تجارب خود را به هم پیوند می دهد و آنها را بیان می کند[ مثلا خبری به کسی می دهد]
از سن سه تا چهار سالگی
1. از پله ها پایین می رود [ هر یک پله، با یک قدم]
2. همراه کودکان دیگر، در بازی های جمعی شرکت می کند.
3. دکمه کت یا لباس خود را باز یا بسته می کند.
4. در کارهای کوچک خانه کمک می کند [مثل برداشتن یک شئ از روی زمین].
5. برای دیگران نمایش می دهد و سرود، شعر و آواز می خواند و می رقصد.
6. بدون کمک دیگران، دستهای خود را با آب و صابون می شوید.
از سن چهار تا پنج سالگی
1. در توالت، می تواند نظافت را رعایت کند.
2. بدون کمک دیگران، صورت خود را می شوید.
3. بدون کمک دیگران، در کوچه های اطراف منزل خود رفت و آمد می کند.
4. شخصا تمام لباس های خود را می پوشد، مگر در مواردی که مستلزم گره زدن و غیره باشد.
5. با خودکار، ماژیک یا مداد، نقاشی می کند.
6. در بازی های رقابتی شرکت می کند [توپ بازی، دویدن و غیره]
از سن پنج تا شش سالگی
· از اسکیت، دوچرخه، سورتمه، ماشین بچه ها و غیره استفاده می کندو
· کلمات ساده را رو نویسی می کند.
· به بازی دور میزی ساده و بازی های دو نفره (مثل دوز بازی، منچ و فوتبال دستی) می پردازد.
· می توان برای خرید های کوچک، پول در اختیارش گذاشت.
· در چیدن و جمع کردن سفره فعالانه کمک می کند.
سن شش تا هفت سالگی
· صبح ها بدون کمک گرفتن از دیگران، برای خود لقمه می گیرد.
· می تواند با مداد بنویسد و شکل هایی مثل مربع و لوزی بکشد.
· با کمک دیگران، حمام می کند.
· بدون کمک دیگران، به رختخواب می رود.
سن هفت تا هشت سالگی
· قادر به خواندن ساعت می باشد.
· از کارد غذا خوری برای بریدن غذا یا نان، استفاده می کند [قاشق یا چنگال].
· خیالی بودن موجوداتی مانند بابا نوروز و دیو و پری را تشخیص می دهد [مثل خبر آوردن کلاغ و ...].
· در بازی های مخصوص سنین قبل از نوجوانی، شرکت می کند.
· موی خود را شانه می کند.
سن هشت تا نه سالگی
از ابزار و ادوات معمولی و وسایل خانه، استفاده می کند [مثل چکش و انبر]
در کارهای روزمره خانه کمک می کند.
با میل و علاقه خود، چیزهایی می خواند.
بدون کمک دیگران حمام می کند.
سن نه تا ده سالگی
· سر سفره، مواظب حرکات خود می باشد و آداب غذا خوردن را رعایت می کند [مثلا با رعایت دیگران، نمکدان را بر می دارد یا آن را از دیگران درخواست می کند و یا تنم مرغ را پوست می کند و می خورد].
· خربدهای خیلی کوچک را انجام می دهد.
· می تواند در خیابان ها و کوچه های اطراف منزل، رفت و آمد کند.
از سن ده تا یازده سالگی
· گهگاه نامه های کوتاه می نویسد.
· از تلفن استفاده می کند.
· می تواند گاهی در برابر پول، کار کند.
· می تواند با موسساتی مثل رادیو و تلویزیون یا مجلات، مکاتبه کند.
از سن یازده تا دوازده سالگی
· کارهای ساده خانه را انجام می دهد.
· در مراقبت از خود یا دیگران، می توان به او اطمینان کرد.
· از خواندن کتاب، روزنامه و مجله، لذت می برد.
از سن دوارده تا پانزده سالگی
· در بازی های پیچیده شرکت می کند [بسکتبال، فوتبال و ...].
· از لباس های خود به نحو کامل مواظبت می کند.
· می تواند خرده ریزهایی مانند گیره سر، جوراب، کمر بند و غیره برای خود بخرد.
· در فعالیت های گروهی نوجوانان، شرکت می کند.
· با احساس مسئولیت، کارهای عادی خانه را انجام می دهد.
از سن پانزده تا هجده سالگی
· با برنامه نگاری با دیگران ارتباط برقرار می کند و از برنامه نگاری به عنوان وسیله ارتباطی استفاده می کند.
· حوادث روزمره را دنبال می کند [اتفاقاتی که در محله یا کوچه یا برای دوست و آشنا رخ می دهد].
· به خیابان ها و به جاهای نسبتا دور از خانه، رفت و امد می کند.
· روزها بدون نظارت والدین، با رفقای خود به گردش می رود.
· برای هزینه های روزمره خود، پول تو جیبی مشخصی دارد.
· لباس های خود را به سلیقه خودش انتخاب کرده و می خرد.
از سن هجده تا بیست سالگی
· تنها به شهرهای دیگر سفر می کند.
· مواظب سلامی خود است.
· شاغل و یا مشغول تحصیل است.
· شب ها بدون محدودیت، با رفقای خود به گردش می رود و در صورت لزوم، تنها زندگی می کند.
· هزینه اصلی خود را کنترل می کند [ پس انداز می کند و یا برای مخارج خود، برنامه ریزی می کند].
· مسئولیت اعمالش را بر عهده می گیرد.
از سن بیست تا 25 سالگی
· پول خود را روی حساب خرج می کند [ برای خرج کردن پول خود برنامه ریزی می کند و ...].
· در برآورد احتیاجات خود، رعایت دیگران را نیز می کند.
· در امور عام المنفعه اجتماعی شرکت می کند [ فعالیت های جهاد، کمک به زلزله زدگان].
· برای آینده خود طرح ریزی می کند.
از سن 25 سال به بالا
· کاری را که مستلزم مهارت است، انجام می دهد.
· در تفریحات سالم شرکت می کند [ مثل خرید و بازدید] و به فعالیت های روزمره می پردازد.
· کارهای خود را با نظم و ترتیب انجام می دهد.
· حس اعتماد را در دیگران بر می انگیزد.
· در پیشرفت و توسعه امور اجتماعی، شرکت می کند.
· در شغلی که بر عهده دارد، به کار چند نفر نظارت می کند.
· مدیریت یا سازماندهی را بر عهده می گیرد [ شغلی دارد که لازمه آن تخصص در سطح بالاست].
· دیگران به او اعتماد می کنن تا برایشان خرید کند.
· مقام پر مسئولیتی مثل مدیر عاملی یا عضو هیئت مدیره را تقبل می کند.
· در شغل خود خلاقیت دارد و موقعیت های تازه برای خود می آفریند.
· به بهزیستی و خوشبختی مردم کمک می کند.
شرح سایت روان سنجی: این ابزار دارای هشت رده است: خود- یاری عمومی، خو- یاری در غذا خوردن، خود- یاری در لباس پوشیدن، خود- راهبری، اشتغال، ارتباطات، اجتماعی شدن و تحرک.
این ابزار در سال 1357 توسط محمد نقی براهنی و همکاران به فارسی، برگدان و روا سازی شده است. به نظر می رسد با دگرگونی های فن آوری و پدید امدن برخی مهارت ها بازنگری آن ضروری باشد.
نمره گذاری: پرستار، یا والدین، یا خواهر و بردار، یا هر فردی که کودک را به خوبی بشناسد، با علامت هایی که آموزش خواهند دید، هر مورد را نشانه گذاری می کنند. به بر پایه تعریفی که هست، نمران صفر، نیم و یک به هر مرود تعلق می گیرد.
منبع
ساعتچی، محمود. کامکاری، کامبیز. عسگریان، مهناز. آزمون های روان شناختی. نشر ویرایش. پاییز 1389.